Tác động của con người giảm bớt cường độ chiếu ánh sáng nhà yến
Lỗ ra vào, lỗ thông tầng, lỗ lấy không khí vào và thoát khí ra sẽ là những nơi làm ánh sáng tuồn vào các phòng chim yến làm tổ trong nhà yến, tùy theo kiểu cấu trúc nhà yến mà có cách điều chỉnh giảm bớt ánh sáng tuồn vào nhà yến. Với kiểu cấu trúc nhà yến vùng “khí hậu nhiệt đới xích đạo hải đảo” thông thường ở Indonesia, Malaysia mà Thái Lan và Việt Nam đang dùng từ trước đến này thì các chủ nhà yến đã có các cách bố trí như sau:
– Lổ thông tầng, bố trí thẳng một vị trí từ tầng trên chuồng cu xuống các tầng trong nhà yến, để ngăn ánh sáng nhà yến chiếu vào nhà yến qua lổ ra vào, trước các phòng chim làm tổ thường xây một bức tường ngăn ánh sáng hoặc che một tấm bạt nhựa hay prima và bố trí lỗ thông phòng cho chim bay vào, lỗ này chỉ cần cách trần nhà 40-50 cm, kích thước có thể thay đổi nhưng phải đảm bảo ánh sáng trong phòng đạt yêu cầu.
– Lỗ thông tầng bố trí lệch theo hình chử “ Chi ” (“ Z”) từ lỗ trên chuồng cu xuống các tầng trong nhà yến thì không cần xây hay che chắn các bức tường trước các lỗ thông tầng này.
– Lỗ lấy không khí vào và thoát khí ra cũng là nơi đưa ánh sáng nhà yến vào. Ở các lỗ lấy không khí vào giữa tường ngoài và tường trong nên bố trí nằm lệch nhau cách nhau 20-30 cm và cao hoặc thấp 15-20 cm hoặc làm những hộp “ Gen” lấy không khí để chặn nguồn ánh sáng chiếu lọt vào. Lưu ý các lỗ này cao hơn sàn nhà của mỗi tầng nhà yến là 30-40 cm, đặt cao quá sẽ làm sự dịch chuyển không khí trong nhà yến không đạt yêu cầu, không khí ở một số vùng bị nhốt lại và bị ô nhiễm có hàm lượng các khí độc cao.
– Lỗ thoát khí, ngoài việc quan trọng là lỗ phải xuyên thẳng từ tường trong ra tường ngoài, vị trí lỗ phải đúng vùng vị trí cần thoát khí là cách trần nhà 35-45 cm, mỗi lỗ cách nhau 70-90 cm (không cần nhiều) và dùng các co khuỷu V, ống PVC dài 30-40 cm hạn chế nguồn sáng chiếu vào. Có nhiều nhà yến làm hai hàng lỗ thoát khí nằm giữa chiều cao nhà yến, hàng này cách hàng kia 50-80 cm, cách làm này sẽ nhốt không khí ở một số vùng phía trên hang lỗ thoát khí lại. Không khí bị nhốt ở đây có hàm lượng các khí độc cao và đặc biệt ẫm độ cao, bình thường ở những vùng này rất ít chim trú ở và làm tổ, nếu có thì tổ bị sẩm màu không trắng ngà sạch được.
Những nhà yến này dể bị rủi ro nấm mốc xâm hại cao trong cả mùa mưa và mùa nắng, nên lưu ý dễ thường gặp hiện tượng “ nhiệt độ cao, ẫm độ cao”. Các lỗ lấy và thoát khí nên cần bịt lưới ngăn không cho côn trùng xâm nhập vào nhà yến. Chim sẽ thường lôi rơm vào các lỗ thoát khí để làm tổ sinh sản, ở những cộng rơm này thường có nhiều trứng và côn trùng sống bám vào, sau khi nở chúng chui vào nhà yến.
Với kiểu cấu trúc nhà yến mới đang được các chủ đầu tư ở Thái Lan nghiên cứu áp dụng cho vùng “khí hậu nhiệt đới ven biển rìa lục địa” như ở Việt Nam và nhất là các tỉnh miền Trung có vùng khí hậu nắng nóng trên 40 độ C hoặc khí hậu khắc nghiệt hơn ở phía Bắc đèo Hải Vân, năm 2011 họ thực hiện dự án xây dựng làng chim yến hơn 100 nhà vùng Palem, Chonburi cách BangKok khoảng 50-60 km. Tại Việt Nam, năm 2012-2013, có hơn 20 nhà yến xây dựng theo mô hình cấu trúc này ở Tam Thôn Hiệp, Tiền Giang, Sông Đốc, Cà Mau, Cái Dầu, Bình Định, Bình Phước.. do các nhà tư vấn kỹ thuật Malaysia và Việt Nam thực hiện.
Cách hạn chế ánh sáng chiếu vào nhà yến cũng theo cách bố trí lệch như kiểu cấu trúc nhà yến vùng “khí hậu nhiệt đới xích đạo hải đảo” nhưng có tính kỹ thuật-khoa học hơn. Các nhà yến kiểu trúc này có kích thước lớn 10m x 20-25 m, xây 2 tường, cách nhau 60-70 cm, bố trí cầu thang trong khoảng hở này, dùng những lam gió có khe hở nhỏ và gạch thẻ 2 lổ có đường kính nhỏ 5-6 mm để nhận không khí từ ngoài vào nhà yến và từ trong nhà yến ra ngoài.
Các khe hở của lam gió và lỗ của gạch thẻ nhỏ chỉ lấy gió mà côn trùng không xâm nhập được, ánh sáng tuồn tràn vào qua tường ngoài đã giảm 30-40% và sau khi qua khoảng không khí cách nhiệt giữa 2 bức tường 60-70 cm ánh sang sẽ giảm đi nhiều trước khi chiếu xuyên qua các lổ nhỏ của những viên gạch thẻ ghép lại.
Những tác động không đúng cách trong nhà nuôi yến
– Làm tối tối đa ánh sáng nhà yến gần đến tình trạng “0 lux” bằng cách xây bức tường ngăn ánh sáng trước phòng chim làm tổ dẫn đến tình trạng ban ngày ánh sáng không đến được trong phòng chim yến làm cho chim làm tổ trái với quy luật sinh thái, sinh học tự nhiên của các loài động vật, khiến chim yến phải bỏ đi các phòng này tìm đến những chổ sáng hơn trong nhà yến để sống. Khắc phục tình trạng này phải cấp ánh sáng vào phòng chim làm tổ bằng cách gắn tấm kiếng lấy ánh sáng trước lỗ thông phòng và thông tầng, chim yến mới chịu đến ở các phòng này.– Một cách làm tối tối đa phòng chim làm tổ với lập luận càng tối nhiều chừng nào thì yến sào sẽ trắng tốt hơn, điều này sai, độ trắng của yến sào tùy thuộc nhiều vào độ ẩm và vệ sinh trong nhà yến.
– Nhiều nhà yến xây tường chặn ánh sáng nhà yến sát ngay lỗ ra vào, chỉ cách lỗ ra vào 1 – 1,2 m, buộc chim yến vừa bay qua lỗ ra-vào, phải dừng lại quay đầu trở ra, không vào sâu trong nhà yến để thăm dò được thì làm sao chim yến có thể quyết định trú ở lại nhà yến hay không?
Trong trường hợp này, nếu xây tường ngăn từ lỗ ra vào đến phòng chim làm tổ với khoảng cách 1,2 – 1,5 m mà bố trí lỗ thông phòng lệch chéo với lỗ ra vào dưới 20 thì còn có thể cứu được, chim yến bay vào, đường bay ít bị cản trở, chim yến vẫn có thể chấp nhận trú ở lại nếu các điều kiện môi trường, âm thanh, mùi … đạt yêu cầu của chim nhưng số lượng rất ít so với những nhà yến khác trong khu vực.
Những phá cách ánh sáng nhà yến không ảnh hưởng đến sinh hoạt của chim yến trong nhà yến
Trong thực tế, có một số nhà nuôi yến rơi vào hoạt động trong tình trạng có ánh sáng trên 2 lux dưới 50 lux mà chim yến vẫn trú ở và phát triển tăng đàn rất tốt, có năm tăng 100%. Trước khi quyết định chấp nhận để ánh sáng sang nhà yến, chủ nhà yến đã phải nhiều lần cho tắt ánh sáng nhưng khi tắt ánh sang chim bay tán loạn, bay thoát ra nhà yến và chỉ về sinh hoạt bình thường khi ánh sáng có trở lại, dù là ban đêm . Ở Thái Lan, theo Mr.Ramed Wongphan, Giám Đốc Swiftlet Research Center, đã có vài nhà yến hoạt động tốt, nhiều chim, nhiều tổ ở tình trạng ánh sáng trong nhà yến trên 2 lux. Ở Việt Nam, tại Rạch Gía cũng có 2 nhà yến rơi vào tình trạng này hoạt động tốt chim trú ở đầy, yến sào thu hoạch năm sau luôn tăng hơn năm trước.Chim yến đang trú ở và làm tổ bình thường trong nhà yến, nếu vì lý do gì mà độ tối trong nhà yến tới “0 lux” là chỉ trong thời gian ngắn chim yến sẽ di chuyển rời bỏ những vùng tối này tìm đến sống ở các vùng có ánh sáng nhiều hơn để trú ở, chúng có thể bỏ tổ và bỏ con, ngược lại chim vẩn ở và tiếp tục làm tổ chăm sóc chim non nếu ánh sáng nhà yến đột ngột tăng lên trên 2 lux. Anh sáng nhà yến 0,2 lux đến 2 lux sẽ có tác động tốt đến hoạt động sinh lý và sinh thái của chim yến và nếu môi trường, mùi sinh cảnh, âm thanh đạt sẽ là những yếu tố tổng hợp để nhà yến thành công nếu nhà yến này nằm trong vùng hoạt động của chim yến.
Rủi ro khách quan
Rủi ro chủ quan
Thứ nhất: Nóng vội.
Một số chủ đầu tư nuôi chim yến đã không tìm hiểu kỹ về nghề nuôi yến mà chỉ nhìn vào lợi nhuận, họ quá kỳ vọng vào một mức doanh thu cao hoặc lợi nhuận thu về trong một thời gian ngắn nên khi chim yến vẫn đang trong quá trình thăm dò, hay chưa đến mùa sinh sản mạnh, thời tiết xấu, không ổn định, họ thường hay tự ý thay đổi bố trí nhà yến, thay đổi tiếng chim, thường xuyên ra vào nhà yến gây động, khiến chim yến không còn cảm giác an toàn trong ngôi nhà của mình. Dần dần chúng sẽ tìm một nơi khác an toàn hơn để trú ngụ.
Thứ hai: Kỹ thuật xây dựng.
Rủi ro phổ biến nhất và gậy hậu quả nghiêm trọng nhất chính là kỹ thuật xây dựng không chuyên sâu. Một số chủ đầu tư kiến thức còn nhiều hạn chế và tâm lý tiết kiệm chi phí, chính là cánh cửa cho những kỹ thuật chất lượng kém nhưng giá rẻ bước chân vào ngành xây dựng nhà yến. Hậu quả của những công trình kiểu này là việc sửa chửa không ngừng các công trình nhà yến.
Những đơn vị xây dựng tay nghề kém này không biết rằng phần xây dựng lắp đặt chỉ là phần căn bản, là kiến thức phổ thông, chiếm 50% tỉ lệ thành công. Khi gặp trường hợp phát sinh như chim vào ít, tỉ lệ ở không đạt, đã tắt máy tạo ẩm nhưng độ ẩm vẫn quá cao, gỗ bị móc… thì chính kinh nghiệm mới là điểm mấu chốt để khắc phục.
Thứ ba: Nguồn vốn đâu tư.
Nguồn vốn đóng vai trò quan trọng ảnh hưởng trực tiếp và to lớn đến toàn bộ quá trình xây dựng cũng như vận hành nhà yến. Có những chủ đầu tư vì quá kỳ vọng vào lợi nhuận đem lại của nghề nuôi chim yến nên đã đi vay mượn, cầm cố và thế chấp tài sản để xây dựng một căn nhà chim mà quên rằng trung bình sau 1 năm từ khi bắt đầu đưa nhà yến vào hoạt động mới bắt đầu có thu hoạch. Trong một năm chưa có nguồn thu, các chủ nhà yến đã lao đao vì thâm hụt nguồn vốn nặng nề. Chính vì vậy, có thể coi nguồn vốn chính là một loại rủi ro gây hậu quả rất nghiêm trọng.
Thứ tư: Hiểu biết về chim yến.
Thiếu hiểu biết về chim yến chính là nguyên nhân dẫn đến khó khăn trong việc chăm sóc và vận hành nhà yến vì không nắm rõ được các tập tính sống, sinh sản… Với nhà yến ở những vùng mật độ chim thưa, lượng chim trung bình thấp, hay khu vực nhiều chim nhưng cũng đã có quá nhiều nhà nuôi yến thì việc đầu tư một nhà yến mới sẽ khiến sức cạnh tranh cao hơn cũng như mang lại rủi ro cao hơn.
Thứ năm: Vấn đề quản lý.
Vấn đề quản lý nhà yến là việc rất quan trọng. Sau khi đưa nhà yến vào hoạt động, phần theo dõi tiến triển, theo dõi hoạt động máy móc, điều chỉnh hệ thống hoạt động tự động cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu thiếu hiểu biết về máy móc cũng sẽ dẫn đến nhà yến thất bại. Dựa vào các đặc điểm nêu trên, chúng ta có thể thấy được việc quản trị rủi ro trong xây dựng nhà yến là quan trọng như thế nào. Để giảm thiểu rủi ro một cách tốt nhất, các chủ đầu tư cần chuẩn bị tốt mọi mặt trước và trong khi đầu tư vào các công trình nhà nuôi chim yến. Đặc biệt cần tìm hiểu kỹ càng các kiến thức về xây dựng, chăm sóc và cải tạo, nâng cấp.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét